Crisislanden eurozone halen begrotingsdoelstellingen niet

Door de eurozone crisis getroffen landen als Spanje maar ook 'AAA-land' Frankrijk zullen naar verwachting niet voldoen aan de begrotingsdoelstellingen. Volgens het Internationaal Monetair Fonds zijn de negatieve effecten van bezuinigingen op de economie sterk onderschat. Dat blijkt uit de halfjaarlijkse World Economic Outlook van het Internationaal Monetair Fonds. 

IMF-hoofdeconoom Olivier Blanchard schrijft dat niet alleen regeringen maar ook instellingen als de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling, private economen en het IMF zelf de fiscale multipliers sinds 2009 te laag hebben geschat. 

Volgens Blanchard bedragen de multipliers sinds 2009 niet 0,5 maar tussen 0,9 en 1,7 vanwege de sterke onderbezetting van de economie, de uiterst lage rente rentestanden en het simultane bezuinigen in veel landen. Een multiplier van 1,7 zou betekenen dat als de overheid 1 miljard euro bezuinigt, de economie met 1,7 miljard euro krimpt. 

Doelstellingen niet gehaald

Spanje, dat in 2013 en 2014 tientallen miljard euro aan bezuinigingen door wil voeren die overeenkomen met 4 procent van het BBP, zal het begrotingstekort dit jaar zien dalen naar slechts 7,0 procent van het BBP en naar 5,7 procent in 2013. De regering van premier Mariano Rajoy mikt op 6,3 procent in 2012 en 4,5 procent in 2013. 

Volgend jaar zal het Spaanse BBP afnemen met 1,3 procent aldus het IMF. Dat is veel forser dan de krimp van een half procent waar de regering van premier Mariano Rajoy op rekent. 

Italië komt volgens het IMF uit op een tekort van 2,7 procent in 2012 en 1,8 procent in 2013, wat in lijn is met de doelstellingen van de ongekozen regering van de premier Mario Monti. In september zag de regering van Monti zich gedwongen af te zien van de doelstelling van een tekort van 1,7 procent in 2012 doordat de economie dit jaar naar verwachting twee keer zo sterk als verwacht zal krimpen met 2,4 procent en de recessie in 2013 zal aanhouden. 

Daarnaast zal het Franse begrotingstekort dit jaar volgens het IMF 4,7 procent bedragen, ondanks de 30 miljard euro aan bezuinigingen die president François Hollande wil gaan doorvoeren om het tekort dit jaar op 3,0 procent te krijgen. 

Crisisbeleid

Volgens het IMF zijn bezuinigingen noodzakelijk, maar is het beter in een houdbaar tempo te bezuinigen om de begroting op de middellange termijn onder controle te krijgen. Daarvoor moeten landen als Spanje en Italië tegen betaalbare rentes kunnen lenen, vindt het IMF. Het is daarom belangrijk dat de Europese crisismiddelen kunnen worden gebruikt om banken direct te kunnen herkapitaliseren. Dat moet de vicieuze cirkel tussen noodlijdende banken en met schulden overladen overheden verbreken, aldus het IMF. 

Het IMF vindt echter dat niet alleen de zuidelijke door de crisis getroffen eurolanden hun economieën moeten aanpassen. Het Fonds roept noordelijke eurolanden met een overschot op de lopende rekening van de betalingsbalans op de binnenlandse vraag te stimuleren. Daarbij moeten overschotlanden als Duitsland en Nederland - landen die meer exporteren dan importeren - een inflatie tempo van 3 of 4 procent hebben en de zuidelijke eurolanden een inflatietempo van 1 procent. Op die manier kan de Europese Centrale Bank aan de inflatiedoelstelling van 2 procent voldoen. 

Groeiramingen verlaagd 

Vandaag verlaagde het IMF de groeivooruitzichten voor de wereldeconomie, waarbij het Fonds de eurozone crisis en abrupte en grootschalige bezuinigen in de VS als grootste risico's aanmerkte. 

Blanchard zei tegen Bloomberg TV dat als de zogenoemde 'fiscal cliff' plaatsvindt en de eurozone crisis uit de hand loopt, er een “substantieel” risico bestaat voor een nieuwe mondiale recessie. “Als zaken verkeerd lopen, kan het zeer slecht uitpakken,” waarschuwde Blanchard.

Ten opzichte van de juli raming verlaagde het IMF de verwachting voor de wereldeconomie voor 2012 van 3,5 naar 3,3 procent groei. 2013 ging van 3,9 naar 3,6 procent groei. In 2012 zal de economie van de eurozone krimpen met 0,4 procent krimpen en daarnaast zal het herstel volgend jaar beperkt blijven tot 0,2 procent groei in plaats van 0,7 procent.